Mechanizm działania:

Woda lecznicza w Sóstó wywiera korzystny wpływ - w sposób udowodniony w tzw. „podwójnie ślepych badaniach” - na przewlekłe choroby układu ruchu. Na podstawie badań chemicznych składników ustalono zawartość wody: chlorek sodu (sól kuchenna), wodorowęglan, jod-brom. Cechą słonej wody jest mocne przyleganie do skóry, dzięki tej właściwości wywiera mocny wpływ łagodzący stan zapalny i umacniający odporność organizmu. Dzięki skutkom złuszczającym mocno zaleca się zastosowanie w chorobach dermatologicznych.
Oprócz wyżej opisanych efektów wynikających z nieorganicznych substancji mineralnych fizyczne właściwości wody korzystnie wpływają na organizm ludzki, te cechy można równie dobrze zastosować w leczeniu.

- ze względu na płynną konsystencję zanurzone ciało jest od każdej strony równo otoczone. Prąd wody pobudza ingerencję na powierzchni skóry.
- pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego zwiększa się ilość krążącej krwi w układzie krążenia. Dzięki ciśnieniu wody krew powraca do układu krążenia z tkanek podskórnych jak i z żył mięśniowych i wzrasta ilość krwi przepompowana na minutę przez serce (tzw. objętość minutowa). Przy zwiększeniu tej ilości krwi nie podwyższa się ani tętno, ani ciśnienie krwi, a nawet niektóre badania świadczą o obniżeniu ciśnienia tętniczego. W rehabilitacji pacjentów kardiologicznych wykorzystany jest właśnie efekt zanurzenia w wodę.

Powiększa się również wydzielanie moczu, czyli występuje efekt odwadniający.
- dzięki sile wznośnej ułatwione będą pewne ruchy
- wodę o temperaturze 34-36 stopni Celsjusza czujemy, jako ciepłą wodę. Ciepła woda rozluźnia mięśnie i zwiększa krążenie krwi w skórze i mięśniach

Przebieg zabiegu:

zalecany czas do spędzenia w basenie o wodzie leczniczej: 20 minut, które po krótkiej przerwie można powtórzyć

Ważniejsze przeciwwskazania:

Patrz w części ogólnych przeciwwskazań

Mechanizm działania:

zabieg jest wykonany borowiną wydobytą z dna jeziora ciepłowodnego. Borowina wydobyta z ciepłowodnego jeziora jest rodzajem mieszaniny mułowej organicznych i nieorganicznych substancji głównie roślinnego pochodzenia. Rozróżniać należy właściwości fizyczne, chemiczne i fizjologiczne borowiny.
Pod wpływem ciepłej borowiny rozluźniają się mięśnie i wzrasta elastyczność tkanek bogatych w kolageny (ścięgna, mięśnie, stawy). Nastąpi wyraźne rozszerzenie naczyń krwionośnych wywołujących ożywienie wymiany materii i dzięki temu łagodzących bóle.
Wzrasta aktywność tkanek odgrywających swoją rolę w systemie odpornościowym i przez to nastąpi zmniejszenie stanów zapalnych.
Borowina ma skutek odtłuszczający, zmniejsza zawartość tłuszczów i wilgoci swojego otoczenia. Dzięki tej właściwości usuwa zbędnie nagromadzoną zawartość wilgoci ze stawów.

Ważniejsze przeciwwskazania:

Patrz w części ogólnych przeciwwskazań

Mechanizm działania:

kąpiel z obciążeniem polega na rozciąganiu stawów pod wodą. Opracowanie metody wiąże się z węgierskim lekarzem Károlyem Mollem. W przyjemnie ciepłej wodzie dokonany zabieg polega na sile rozciągania wpływającej na kręgosłup, pod jego wpływem rozluźniają się mięśnie znajdujące się wzdłuż kręgosłupa i w ten sposób odciąża zużyte chrząstki kręgosłupa, przepukliny dysku, jak i rozciągnie stawy biodrowe czy kolanowe powodujące ograniczenia w ruchu. Przy pomocy badań biomechanicznych obliczono wartość siły rozciągającej wpływającej na poszczególne odcinki kręgosłupa i duże stawy kończyn dolnych.

Przebieg zabiegu:

zabieg w kąpieli z obciążeniem odbywa się w termalnej wodzie o przyjemnej temperaturze w specjalnie ukształtowanym basenie. W miejscu powieszenia ciała nogi pacjenta nie sięgają dna, by wisiał bez podparcia.
Czas zabiegu stopniowo wzrasta do maksymalnie 15 minut. Powieszenie ciała następuje pod szyją lub pod pachami. W wypadku podparcia pod pachami ciężar można stopniowo powiększać, przy pomocy ciężarków mocowanych przy biodrach lub kostkach na każdą kończynę dolną do ciężaru 1,5 - 9 kg. Ciężar należy powiesić zawsze pod miejscem zamierzonego rozciągnięcia. W wypadku rozciągnięcia od szyi wystarczy ciężar własny zmniejszony o wartość siły wznośnej, ale w razie konieczności również mogą mieć zastosowanie mniejsze ciężarki.

Ważniejsze przeciwwskazania:

oprócz ogólnych przeciwwskazań w wypadku zwyrodnienia międzykręgowego, przepukliny kręgosłupa - w stanie pooperacyjnym, ciężkiej osteoporozy, nowotworu w rdzeniu kręgowym, stanu zapalnego kręgów oraz jaskry.

Mechanizm działania:

kwas węglowy powoduje zaczerwienienie skóry, rozszerzenie żył, irytuje receptory poczucia ciepła skóry, dlatego czujemy temperaturę wody o 2-4 stopnie cieplejszą od rzeczywistej. Z powodu rozszerzenia naczyń krwionośnych wzrasta ilość krwi krążącej w naczyniach (obok naczyń także rozszerzone będą żyły wieńcowe serca), dzięki czemu przyspieszona będzie także wymiana materii. Oprócz wymienionych skutków pęcherzyki kwasu węglowego znajdujące się na powierzchni skóry wykonują mikromasaż.

Przebieg zabiegu:

abieg odbywa się w wannie medycznej, pacjent leży zanurzony w wodzie o temperaturze ok. 32 stopni. Wysokość (głębokość) wody nie może przekroczyć poziomu serca. Czas zabiegu na początku 5 minut, który wzrasta maks. do 15 minut.

Zalecenie:

przy schorzeniach serca i układu krążenia, cukrzycy i zwężeniach żył przy palących tytoń.

Ważniejsze przeciwwskazania:

Patrz w części ogólnych przeciwwskazań.

Mechanizm działania:

masaż mechanicznie ingeruje skórę, tkanki skórne i mięśnie pod skórą. W mięśniach wzrasta intensywność krążenia, krążenie również wrośnie w węzłach chłonnych. Dzięki lokalnym i refleksowym efektom poprawia krążenie krwi i łagodzi bóle. Dobrze wykonany masaż poprzez rozluźnienie zewnętrznych warstw skóry jest jednym z najlepszych regeneratorów skóry. Pojawiające się czerwone plamy na dotkniętym obszarze są oznakami krwistości. Zabieg ma efekt rozluźniający, tonujący mięśnie. Ważniejsze przeciwwskazania: Patrz w części ogólnych przeciwwskazań wobec kąpieli leczniczych oraz lokalne zmiany na powierzchni skóry (rany, choroby dermatologiczne), żylaki i skłonność do krwawienia. W wypadku zażywania tabletek przeciwko krzepnięciu krwi potrzebna jest ostrożność.

Mechanizm działania:

masaż podwodny strumieniem wody jest właściwie kombinacją mechanoterapii z hydroterapią. Korzystny skutek fizjologiczny wywiera głównie poprzez efekt masujący, ciśnieniowy strumień wodny. Podwodny masaż strumieniem wodnym naciska skórę, a następnie powstaje reaktywna krwistość. W aktualnie masowanym punkcie ciała - według niektórych danych literatury fachowej - może nastąpić wzrost przepływu krwi o 81,5 %. Poprawione lokalne krwawienie powiększa również wymianę materii. Efekt mechaniczny również dotyczy krążenia w węzłach chłonnych, zatrzymuje atonię limfatyczną. Kolejnym ważnym skutkiem biologicznym jest zmniejszenie napięcia mięśniowego. Dzięki temu kolejnym skutkiem jest proces łagodzący bóle.

Ważniejsze przeciwwskazania::

Patrz w części ogólnych przeciwwskazań

Zajęcia podwodnej gimnastyki prowadzą w wodzie o przyjemnej temperaturze wyspecjalizowani trenerzy. Ruchy wykonane pod wodą wywierają efekty na różne części układu ruchu, jak również na części układu krążeniowego, oddechowego, nerwowego. Zakres gimnastyki i rodzaje ćwiczeń są szerokiej skali, można zastosować na rozszerzenie zakresu ruchu, umocnienie mięśni, zwiększenie sił i wytrwałości, poprawę koordynacji ruchów, zwiększenie krążenia, poprawę ogólnej kondycji. Podwodna gimnastyka może być korzystnym uzupełnieniem gimnastyki na sucho. Czasokres 25 minut.

Ważniejsze przeciwwskazania:

Patrz w części ogólnych przeciwwskazań.

Mechanizm działania:

prąd galwaniczny łagodzi bóle, zmniejsza stan zapalny, rozszerza żyły. Poprawia zdolność prowadzącą nerwów. Powoduje lokalną krwistość, wyraża się w czerwonych plamach w tym miejscu.
Zastosowanie: przy chorobach układu ruchu przede wszystkim na łagodzenie bólów, zwiększenie krążenia krwi w żyłach powierzchniowych.

Ważniejsze przeciwwskazania:

Patrz w części ogólnych przeciwwskazań.

Mechanizm działania:

w zabiegach średniej częstotliwości typu Nemec tworzą się prądy interferencyjne poprzez dwa krzyżujące się obwody prądu. Wartość częstotliwości tych krzyżujących się prądów wynosi ok. 4000-4250 Hz.

W wypadku częstotliwości 4000 Hz zmniejsza się odporność skóry, dlatego głębiej mieszczące się tkanki również podatne będą na ingerencje.
Drugą zaletą prądów interferencyjnych jest mniejsze ingerowanie receptorów czuciowych, nie powoduje nieprzyjemnego uczucia i nie zostawia czerwonej plamy na skórze.

Ważniejsze przeciwwskazania:

Patrz w części ogólnych przeciwwskazań.

Przebieg zabiegu:

ultradźwiękami nazywamy dźwięki powyżej zakresu częstotliwości 16000 Hz. Terapeutyczny ultradźwięk ma zastosowanie do celów medycznych od blisko 70 lat. Zastosowanie ultradźwięków powoduje skutki fizyczne, chemiczne i biologiczne.

Efekty fizyczne:

- efekt mikromasażowy (ultradźwięk, jako ingerencja mechaniczna powoduje drganie tkanek)
- efekt cieplny (wchłonięta energia przekształca się w energię cieplną)

Efekty biochemiczne:

dzięki zabiegowi można dostarczyć leki poprzez skórę do organizmu (maści, kremy bez zawartości steroidów) W odpowiedzi na skutki zabiegu kształtuje się biologiczna reakcja organizmu. W wyniku reakcji powiększają się żyły, zwiększa się lokalne krążenie krwi, ociepla i rozluźnia wybrany obszar ciała. Doskonały efekt łagodzący ból i luzujący mięśnie. Powiększa dotlenienie obszaru objętego zabiegiem poprawiając tym proces leczenia. Nadzwyczaj skuteczny jest w zakresie rozpraszania bolesnych gniazd mięśniowych.

Ważniejsze przeciwwskazania:

Patrz w części ogólnych przeciwwskazań

Procedura służąca zabiegom leczniczym małych stawów kończyn górnych i dolnych.

Mechanizm działania

opracowanie promieni laserowych do celów medycznych wiąże się z nazwiskiem Maimana. Jest to nadzwyczaj specyficzna forma światła.

Właściwości:
- światło monochromatyczne: o jednej długości fali, nie ma zakresu częstotliwości
- koherentne: fony uczestniczące w promieniowaniu mają równą fazę
- światło o wielkiej gęstości mocy

Wchodzące do organizmu promienie laserowe wywołują wzajemny efekt zwrotny z tkankami oraz z cząsteczkami obecnymi w tkankach. Ingerowanie cząsteczek występujących w tkankach, wrażliwych na światło stymuluje procesy biochemiczne, które
- dzięki skutkom bioregulacyjnym
- wywołują niżej opisane efekty biologiczne i kliniczne.

Efekty biologiczne:

- stymulowanie regeneracji tkanek (powraca równowaga uszkodzonej wymiany materii w tkankach, a działanie zdrowych tkanek jest wolne od skutków)
- przyczynia się do ożywienia systemu krążenia, poprawia rozszerzenie naczyń kapilarnych i mikrocyrkulację
- umacnia ściany żył
- zmniejsza stan zapalny (przyśpieszona regeneracja, odgraniczenie punktu zapalnego, zmniejszenie bólu, obrzęków, znacząca poprawa uszkodzonych funkcji już po pierwszych zabiegach)
- stymulacja systemu odpornościowego (promieniowanie miękkim laserem, wyraźnie poprawia ilość i aktywność tkanek odpornościowych)

Efekty kliniczne:

- zmniejszenie bólu
- zmniejszenie stanów zapalnych
- zmniejszenie napięć muskularnych
- poprawa krążenia w tkankach, dzięki temu obniżenie obrzęków
- zwiększenie wymiany materii
- zwiększenie regeneracji komórek
- skutek antybakteryjny

Ważniejsze przeciwwskazania:

Patrz w części ogólnych przeciwwskazań.

Gimnastyka lecznicza jest specyficzną formą terapii ruchów, jej celem jest przywrócenie zdolności ruchów, a o ile to nie jest możliwe, to adaptacja zdolności do zmienionego stanu przy pomocy ćwiczeń określonych przez terapeutę. Gimnastykę leczniczą można dzielić na etapy czynne i bierne. Część czynną gimnastyki leczniczej stanowią prowadzone ruchy aktywne i ruchy dyktowane przez terapeutę. Celem tego etapu jest umocnienie sił muskularnych i rozwijanie koordynacji ruchu. Część bierną gimnastyki leczniczej stanowi rozluźnienie obszaru ciała objętego zabiegiem, zarządza nią terapeuta.
W wyniku podjęcia gimnastyki leczniczej o charakterze kuracyjnym wzrasta siła muskularna, poprawia się koordynacja ruchu, poczucie równowagi, ogólna kondycja i zwiększa się wydolność układu krążenia.
Czas ćwiczeń gimnastyki leczniczej wynosi 30 minut.

Na podstawie badań wykonanych według metody McKenzie terapeuta McKenzie (wyspecjalizowany terapeuta leczniczy) zapoznaje pacjenta ze specjalnymi pozycjami ciała i ruchami.

Zakres zastosowania metody McKenzie:

- Przepuklina dysku
- Przepuklina protrusio disci
- Promieniujący ból ręki, nogi
- drętwienie ręki, dłoni, uda, nogi, stopy
- Bóle biodra, pleców, szyi wynikające z niepoprawnej pozycji ciała
- Kontraktura, ból biodra, pleców, szyi wynikający z blizn, przylegania mięśni

Przeciwwskazania:

- Canalis stenosis
- Spondylolisis
- Spondylolistesis
- Przepuklina centralna
- Przepuklina wyrwana
- Podczas zażywania leków przeciwbólowych
- Bezpośrednio po operacji, traumie
- W wypadku lokalnego obrzęku, cysty, krwiaka
- Degeneratywne schorzenia kręgosłupa pociągające zmiany w tkankach (jak np. SPA, Scheuermann)
- Zaawansowana osteoporoza
- Choroby nowotworowe kręgosłupa

Zastosowanie dwutlenku węgla, jako czynnika chłodzącego w procesach krioterapii (zimnolecznictwa) wywołuje skutek terapeutyczny, objawiający się w następujących formach:

- łagodzenie bólów - dzięki uwolnieniu się dużej ilości endorfiny
- hamowanie procesów zapalnych
- zmniejszenie napięcia muskułów
- zmniejszenie obrzęków
- poprawa stanu klinicznego i ruchów pacjenta dzięki chłodzeniu stawów, wzrastającej mobilności i powiększeniu sił muskularnych.

Przebieg zabiegu:

odsłonić część ciała pacjenta poddaną zabiegowi i z odpowiedniej odległości nadmuchać substancję chłodzącą. Czas zabiegu wynosi przeciętnie 3 minuty pod warunkiem następujących czynników:
- powierzchnia chłodzonej części ciała – im większa powierzchnia, tym więcej czasu trwa zabieg (maks. 12 minut - np. w wypadku 4 obszarów zabieg każdej powierzchni może trwać 3 minuty)
- cechy muskularne danej części ciała. Im więcej mięśni, tym dłuższy zabieg.
- warstwa tłuszczowa pacjenta. Im grubsza warstwa tłuszczu, tym dłuższy zabieg.

Pod wpływem zabiegu skóra tymczasowo wybieli się i zabiegowi towarzyszy tępy ból.

Zalecenie:

trwałe schorzenia kręgosłupa o charakterze ścierania (różne etapy deformacji dysku, stan pooperacyjny przepukliny dysku) i choroby stawów kończyn (arthosis ramion, łokcia, dłoni, biodra, kolan, kostki)
nieaktywne stadium chorób zapalnych stawów i kręgosłupa,
bóle muskularne, bóle spowodowane skurczami
dolegliwości muskularne, więzadeł stawowych, zwichnięcia kończyn
stan zapalny nerwów pośladków
rozluźnienie sztywnych stawów kończyn - stan po operacji
w interesie przyspieszenia regeneracji po złamaniu, zwichnięciu
możliwe leczenie naczyniaków (angioma pajęcza) bez ingerencji (nieinwazyjne)

Ważniejsze przeciwwskazania: Patrz w części ogólnych przeciwwskazań:

oraz nadwrażliwość na zimno, pewne zakłócenia w układzie krążenia, znacząca anemia, poważny stan polineuropatii, dolegliwości - brak - czucia, niektóre choroby autoimmunowe, choroby żył, syndrom Raynauda

Urządzenie do terapii falami uderzeniowymi korzystając z powietrza wysokoprężnego wytwarza energię mechaniczną i uderza drobnymi falami ponad 600 razy na minutę w obszar objęty zabiegiem. W świetle praw mechaniki fala uderzająca w twardy opór wykona efekt miażdżący. Zabieg wykorzystuje najbardziej ten efekt fali uderzeniowej.

Efekt biologiczny fali uderzeniowej:

- rozpowszechniając się w tkankach wywołuje skutek celularny, czyli zwiększa przepustowość membrany komórek i motywuje rozkład tkanek
- rozszerzając naczynie krwionośne w obszarze stawów i mięśni poprawia krążenie w wybranym miejscu
- dzięki zwiększonej krwistości następuje koncentracja faktorów zmniejszających stan zapalny
- przyczynia się do szybszego gojenia kości
- wspiera produkcję kolagenów

Skutki przytoczonych wyżej reakcji biologicznych wywołują następujące zmiany fizjologiczne:

- zmniejszenie stanów zapalnych
- łagodzenie bólu
- poprawa krążenia w naczyniach limfatycznych i wymiany materii
- rozluźnienie mięśni
- rozkład osadów wapnia

Lekkie fale uderzeniowa uruchamiają mechanizmy samoleczenia ciała. Zabieg usuwa rzeczywiste przyczyny bólów, w konsekwencji następuje regeneracja uszkodzonych tkanek i stopniowe usuwanie wapnia osadzonego w trakcie reakcji na stany zapalne. Zaletą tej formy zabiegu jest szybkość, skuteczność bez ingerencji operacyjnej, nieinwazyjność.

Przebieg zabiegu:

pacjent wygodnie leży na łóżku zabiegowym i odsłania wyznaczony do zabiegu obszar ciała. Posmarowany żelem ultradźwiękowym obszar delikatnie masujemy dokonując tym samego zabiegu. Ze względu na to, że mocne wpływy mechaniczne na obszar ciała mogą wywołać nieprzyjemne czucie, zmniejszając intensywność można łagodzić bóle. Z biegiem czasu zmniejsza się nieprzyjemne uczucie. Czas trwania zabiegu należy liczyć w minutach, przeciętnie przez 5 minut można oddać potrzebną ilość uderzeń, ale istnieje możliwość indywidualnej regulacji czasu trwania. Zastosowanie ma charakter kuracyjny, doświadczenia wskazują na potrzebę co najmniej 5 zabiegów, ale 5-10 okazji też nie należy do rzadkości.

Zalecenie:

na ogół stosuje się do przewlekłych i na konwencjonalne zabiegi niereagujących dolegliwości układu ruchu, gdy już rozważana jest konieczność ingerencji operacyjnej, jak np.
- ostroga calcaneus (ostroga pięty)
- zapalenie stawu Achillesa,
- łokieć golfisty,
- łokieć tenisisty,
- zamrożone ramię,
- urazy sportowe
- syndrom Carpal tunnel
- bóle stopy (plantar fascitis-aponeurosis plantaris)

Ważniejsze przeciwwskazania:

żylaki w danym obszarze ciała, zakrzepica, dolegliwości krążeniowe, zażywanie leków przeciwko zakrzepom, niedowład żył, przewlekłe stany zapalne, ciąża, stawy będące w rozwoju (w wypadku dzieci), przez 6 tygodni po terapii promieniami, 6 tygodni po korzystaniu ze steroidów, stan gorączkowy, influenza, nowotwór, polip na obszarze objętym zabiegiem, tuberkuloza, rozrusznik serca, wszczepiony stent, wrzód na skórze, wrzód na nodze po cukrzycy.