Fizjoterapia jest jedną z najstarszych dziedzin leczenia, samo słowo jest pochodzenia greckiego i oznacza leczenie przy pomocy energii przyrody. W tym zakresie pojęć fizjoterapia kryje terapię energią fizyki.
Zakres instrumentalny fizjoterapii w naszym dziale leczniczym:elektroterapia: - zabiegi niskiej częstotliwości: stabilna galwanizacja, jontoforeza, prąd diadynamiczny - zabiegi średniej częstotliwości: interferencja - zabiegi wysokiej częstotliwości: magnetoterapia
mechanoterapia: ultradźwięki, sonoforeza, ultradźwięki podwodne, terapia falami uderzeniowymi fototerapia: zabiegi laserowe termoterapia: krioterapia (cryoterapia)
Zabiegi fizjoterapii w większości wypadków są zabiegami objawowymi. Leczy objawy przewlekłe, jak np. zmniejszenie lokalnej wymiany materii, obniżenie krążenia krwi, nerwowość, obniżenie ingerencji neuralgicznych, powiększona masa mięśni, stan skurczowy, sztywne tkanki, powiększone pęcznienie płynów, lokalne stany zapalne, zwężone tory ruchów stawów, bóle.
Skutki fizjoterapii:zmniejszenie bólów, powiększenie krwistości, zmniejszenie stanów zapalnych, umocnienie mięśni, relaks mięśni. Skutki zabiegu są najbardziej efektywne w ramach kuracji, to oznacza co najmniej 10 okazji.
Ogólne przeciwwskazania: - stan gorączkowy - infekcje gwałtowne - okres menstruacji - zakrzepica - rana, stan zapalny skóry - ciąża - dolegliwości serca - choroby nowotworowe - implant, proteza metalowa w wyznaczonym do zabiegu obszarze - pacjent z wszczepionym rozrusznikiem serca nie może otrzymać zabiegu wysokiej częstotliwości
Mechanizm działania:prąd galwaniczny łagodzi bóle, zmniejsza stan zapalny, rozszerza żyły. Poprawia zdolność prowadzącą nerwów. Powoduje lokalną krwistość, wyraża się w czerwonych plamach w tym miejscu. Zastosowanie: przy chorobach układu ruchu przede wszystkim na łagodzenie bólów, zwiększenie krążenia krwi w żyłach powierzchniowych.
Ważniejsze przeciwwskazania:Patrz w części ogólnych przeciwwskazań.
Mechanizm działania:w zabiegach średniej częstotliwości typu Nemec tworzą się prądy interferencyjne poprzez dwa krzyżujące się obwody prądu. Wartość częstotliwości tych krzyżujących się prądów wynosi ok. 4000-4250 Hz.
W wypadku częstotliwości 4000 Hz zmniejsza się odporność skóry, dlatego głębiej mieszczące się tkanki również podatne będą na ingerencje. Drugą zaletą prądów interferencyjnych jest mniejsze ingerowanie receptorów czuciowych, nie powoduje nieprzyjemnego uczucia i nie zostawia czerwonej plamy na skórze.
Ważniejsze przeciwwskazania:Patrz w części ogólnych przeciwwskazań.
Przebieg zabiegu:ultradźwiękami nazywamy dźwięki powyżej zakresu częstotliwości 16000 Hz. Terapeutyczny ultradźwięk ma zastosowanie do celów medycznych od blisko 70 lat. Zastosowanie ultradźwięków powoduje skutki fizyczne, chemiczne i biologiczne.
Efekty fizyczne:- efekt mikromasażowy (ultradźwięk, jako ingerencja mechaniczna powoduje drganie tkanek) - efekt cieplny (wchłonięta energia przekształca się w energię cieplną)
Efekty biochemiczne:dzięki zabiegowi można dostarczyć leki poprzez skórę do organizmu (maści, kremy bez zawartości steroidów) W odpowiedzi na skutki zabiegu kształtuje się biologiczna reakcja organizmu. W wyniku reakcji powiększają się żyły, zwiększa się lokalne krążenie krwi, ociepla i rozluźnia wybrany obszar ciała. Doskonały efekt łagodzący ból i luzujący mięśnie. Powiększa dotlenienie obszaru objętego zabiegiem poprawiając tym proces leczenia. Nadzwyczaj skuteczny jest w zakresie rozpraszania bolesnych gniazd mięśniowych.
Ważniejsze przeciwwskazania:Patrz w części ogólnych przeciwwskazań
Procedura służąca zabiegom leczniczym małych stawów kończyn górnych i dolnych.
Mechanizm działaniaopracowanie promieni laserowych do celów medycznych wiąże się z nazwiskiem Maimana. Jest to nadzwyczaj specyficzna forma światła.
Właściwości: - światło monochromatyczne: o jednej długości fali, nie ma zakresu częstotliwości - koherentne: fony uczestniczące w promieniowaniu mają równą fazę - światło o wielkiej gęstości mocy
Wchodzące do organizmu promienie laserowe wywołują wzajemny efekt zwrotny z tkankami oraz z cząsteczkami obecnymi w tkankach. Ingerowanie cząsteczek występujących w tkankach, wrażliwych na światło stymuluje procesy biochemiczne, które - dzięki skutkom bioregulacyjnym - wywołują niżej opisane efekty biologiczne i kliniczne.
Efekty biologiczne:- stymulowanie regeneracji tkanek (powraca równowaga uszkodzonej wymiany materii w tkankach, a działanie zdrowych tkanek jest wolne od skutków) - przyczynia się do ożywienia systemu krążenia, poprawia rozszerzenie naczyń kapilarnych i mikrocyrkulację - umacnia ściany żył - zmniejsza stan zapalny (przyśpieszona regeneracja, odgraniczenie punktu zapalnego, zmniejszenie bólu, obrzęków, znacząca poprawa uszkodzonych funkcji już po pierwszych zabiegach) - stymulacja systemu odpornościowego (promieniowanie miękkim laserem, wyraźnie poprawia ilość i aktywność tkanek odpornościowych)
Efekty kliniczne:- zmniejszenie bólu - zmniejszenie stanów zapalnych - zmniejszenie napięć muskularnych - poprawa krążenia w tkankach, dzięki temu obniżenie obrzęków - zwiększenie wymiany materii - zwiększenie regeneracji komórek - skutek antybakteryjny
Ważniejsze przeciwwskazania:Patrz w części ogólnych przeciwwskazań.
Gimnastyka lecznicza jest specyficzną formą terapii ruchów, jej celem jest przywrócenie zdolności ruchów, a o ile to nie jest możliwe, to adaptacja zdolności do zmienionego stanu przy pomocy ćwiczeń określonych przez terapeutę. Gimnastykę leczniczą można dzielić na etapy czynne i bierne. Część czynną gimnastyki leczniczej stanowią prowadzone ruchy aktywne i ruchy dyktowane przez terapeutę. Celem tego etapu jest umocnienie sił muskularnych i rozwijanie koordynacji ruchu. Część bierną gimnastyki leczniczej stanowi rozluźnienie obszaru ciała objętego zabiegiem, zarządza nią terapeuta. W wyniku podjęcia gimnastyki leczniczej o charakterze kuracyjnym wzrasta siła muskularna, poprawia się koordynacja ruchu, poczucie równowagi, ogólna kondycja i zwiększa się wydolność układu krążenia. Czas ćwiczeń gimnastyki leczniczej wynosi 30 minut.
Na podstawie badań wykonanych według metody McKenzie terapeuta McKenzie (wyspecjalizowany terapeuta leczniczy) zapoznaje pacjenta ze specjalnymi pozycjami ciała i ruchami.
Zakres zastosowania metody McKenzie:- Przepuklina dysku - Przepuklina protrusio disci - Promieniujący ból ręki, nogi - drętwienie ręki, dłoni, uda, nogi, stopy - Bóle biodra, pleców, szyi wynikające z niepoprawnej pozycji ciała - Kontraktura, ból biodra, pleców, szyi wynikający z blizn, przylegania mięśni
Przeciwwskazania:- Canalis stenosis - Spondylolisis - Spondylolistesis - Przepuklina centralna - Przepuklina wyrwana - Podczas zażywania leków przeciwbólowych - Bezpośrednio po operacji, traumie - W wypadku lokalnego obrzęku, cysty, krwiaka - Degeneratywne schorzenia kręgosłupa pociągające zmiany w tkankach (jak np. SPA, Scheuermann) - Zaawansowana osteoporoza - Choroby nowotworowe kręgosłupa
Zastosowanie dwutlenku węgla, jako czynnika chłodzącego w procesach krioterapii (zimnolecznictwa) wywołuje skutek terapeutyczny, objawiający się w następujących formach:- łagodzenie bólów - dzięki uwolnieniu się dużej ilości endorfiny - hamowanie procesów zapalnych - zmniejszenie napięcia muskułów - zmniejszenie obrzęków - poprawa stanu klinicznego i ruchów pacjenta dzięki chłodzeniu stawów, wzrastającej mobilności i powiększeniu sił muskularnych.
Przebieg zabiegu:odsłonić część ciała pacjenta poddaną zabiegowi i z odpowiedniej odległości nadmuchać substancję chłodzącą. Czas zabiegu wynosi przeciętnie 3 minuty pod warunkiem następujących czynników: - powierzchnia chłodzonej części ciała – im większa powierzchnia, tym więcej czasu trwa zabieg (maks. 12 minut - np. w wypadku 4 obszarów zabieg każdej powierzchni może trwać 3 minuty) - cechy muskularne danej części ciała. Im więcej mięśni, tym dłuższy zabieg. - warstwa tłuszczowa pacjenta. Im grubsza warstwa tłuszczu, tym dłuższy zabieg.
Pod wpływem zabiegu skóra tymczasowo wybieli się i zabiegowi towarzyszy tępy ból.
Zalecenie:trwałe schorzenia kręgosłupa o charakterze ścierania (różne etapy deformacji dysku, stan pooperacyjny przepukliny dysku) i choroby stawów kończyn (arthosis ramion, łokcia, dłoni, biodra, kolan, kostki) nieaktywne stadium chorób zapalnych stawów i kręgosłupa, bóle muskularne, bóle spowodowane skurczami dolegliwości muskularne, więzadeł stawowych, zwichnięcia kończyn stan zapalny nerwów pośladków rozluźnienie sztywnych stawów kończyn - stan po operacji w interesie przyspieszenia regeneracji po złamaniu, zwichnięciu możliwe leczenie naczyniaków (angioma pajęcza) bez ingerencji (nieinwazyjne)
Ważniejsze przeciwwskazania: Patrz w części ogólnych przeciwwskazań:oraz nadwrażliwość na zimno, pewne zakłócenia w układzie krążenia, znacząca anemia, poważny stan polineuropatii, dolegliwości - brak - czucia, niektóre choroby autoimmunowe, choroby żył, syndrom Raynauda
Urządzenie do terapii falami uderzeniowymi korzystając z powietrza wysokoprężnego wytwarza energię mechaniczną i uderza drobnymi falami ponad 600 razy na minutę w obszar objęty zabiegiem. W świetle praw mechaniki fala uderzająca w twardy opór wykona efekt miażdżący. Zabieg wykorzystuje najbardziej ten efekt fali uderzeniowej.
Efekt biologiczny fali uderzeniowej:- rozpowszechniając się w tkankach wywołuje skutek celularny, czyli zwiększa przepustowość membrany komórek i motywuje rozkład tkanek - rozszerzając naczynie krwionośne w obszarze stawów i mięśni poprawia krążenie w wybranym miejscu - dzięki zwiększonej krwistości następuje koncentracja faktorów zmniejszających stan zapalny - przyczynia się do szybszego gojenia kości - wspiera produkcję kolagenów
Skutki przytoczonych wyżej reakcji biologicznych wywołują następujące zmiany fizjologiczne:- zmniejszenie stanów zapalnych - łagodzenie bólu - poprawa krążenia w naczyniach limfatycznych i wymiany materii - rozluźnienie mięśni - rozkład osadów wapnia
Lekkie fale uderzeniowa uruchamiają mechanizmy samoleczenia ciała. Zabieg usuwa rzeczywiste przyczyny bólów, w konsekwencji następuje regeneracja uszkodzonych tkanek i stopniowe usuwanie wapnia osadzonego w trakcie reakcji na stany zapalne. Zaletą tej formy zabiegu jest szybkość, skuteczność bez ingerencji operacyjnej, nieinwazyjność.
Przebieg zabiegu:pacjent wygodnie leży na łóżku zabiegowym i odsłania wyznaczony do zabiegu obszar ciała. Posmarowany żelem ultradźwiękowym obszar delikatnie masujemy dokonując tym samego zabiegu. Ze względu na to, że mocne wpływy mechaniczne na obszar ciała mogą wywołać nieprzyjemne czucie, zmniejszając intensywność można łagodzić bóle. Z biegiem czasu zmniejsza się nieprzyjemne uczucie. Czas trwania zabiegu należy liczyć w minutach, przeciętnie przez 5 minut można oddać potrzebną ilość uderzeń, ale istnieje możliwość indywidualnej regulacji czasu trwania. Zastosowanie ma charakter kuracyjny, doświadczenia wskazują na potrzebę co najmniej 5 zabiegów, ale 5-10 okazji też nie należy do rzadkości.
Zalecenie:na ogół stosuje się do przewlekłych i na konwencjonalne zabiegi niereagujących dolegliwości układu ruchu, gdy już rozważana jest konieczność ingerencji operacyjnej, jak np. - ostroga calcaneus (ostroga pięty) - zapalenie stawu Achillesa, - łokieć golfisty, - łokieć tenisisty, - zamrożone ramię, - urazy sportowe - syndrom Carpal tunnel - bóle stopy (plantar fascitis-aponeurosis plantaris)
Ważniejsze przeciwwskazania:żylaki w danym obszarze ciała, zakrzepica, dolegliwości krążeniowe, zażywanie leków przeciwko zakrzepom, niedowład żył, przewlekłe stany zapalne, ciąża, stawy będące w rozwoju (w wypadku dzieci), przez 6 tygodni po terapii promieniami, 6 tygodni po korzystaniu ze steroidów, stan gorączkowy, influenza, nowotwór, polip na obszarze objętym zabiegiem, tuberkuloza, rozrusznik serca, wszczepiony stent, wrzód na skórze, wrzód na nodze po cukrzycy.
|